Co dzieje się w moim ciele, kiedy jestem pod wpływem stresu?
W czasach jaskiniowych stres pomagał naszym przodkom przeżyć. Wprawdzie obecnie bardziej zmagamy się z zagrożeniami… psychicznymi, a nie fizycznymi, jednak mechanizmy wciąż pozostały te same.
Nasz organizm, pod wpływem stresu, przestawia się na „tryb walki-ucieczki” i musi być gotowy do działania – stąd brak apetytu czy suchość w ustach – układ nerwowy hamuje działania trawienne, a „zaopatruje w energię” mięśnie.
Serce zaczyna bić szybciej, wzrasta tętno, podwyższa się ciśnienie krwi, przyspiesza oddech, rozszerzają się źrenice (kiedy próbujemy ukryć zdenerwowanie, to właśnie po tych dwóch ostatnich elementach najprościej się zdradzić…). Ponadto, ręce stają się chłodne – to krew z nich odpływa, by dać zastrzyk jeszcze większego pobudzenia dla mózgu, który w „trybie walki-ucieczki” obok mięśni, stanowi nieodzowny element…
Kiedy stres może sprzyjać?
Istnieją 3 rodzaje stresu. Jeden z nich – eustres – faktycznie – sprzyja mobilizując nas do działania. Nazywany jest też stresem pozytywnym, przyjemnym, lekkim. Możemy go opanować, co więcej: dodaje nam sił i motywuje. Stres może być zarówno wrogiem jak i sprzymierzeńcem. Stres – przyjaciel to na przykład ekscytacja przed wyjściem na środek sali w celu odebrania nagrody czy trema aktora przed rozpoczęciem kolejnego świetnego spektaklu. Eustres działa dość krótko, nie zaciemnia myślenia i działa wyłącznie pozytywnie dla naszej psychiki.
Gorzej z dysstresem, który objawia się zupełnie odwrotnie. Pojawia się, gdy zostanie przekroczona magiczna granica wytrzymałości danego człowieka (każdy może mieć taką granicę w innym miejscu) i nie bójmy się tego powiedzieć – dysstres po prostu wyniszcza.
Czy przez stres jestem bardziej narażony(a) na choroby?
Jak najbardziej tak. Niestety, ryzyko zapadnięcia na różne choroby zwiększa się, gdy pozostajemy pod wpływem wyniszczającego stresu. Dlaczego tak się dzieje? Z kilku prostych przyczyn.
Kiedy jesteśmy pod wpływem stresu wydzielają się w naszym organizmie takie hormony, które blokują produkcję nowych białych krwinek, a czasem nawet - niszczą je! Tak więc, w stresie jesteśmy bardziej podatni na infekcje – białe krwinki odpowiadają w końcu za obronę organizmu przez bakteriami, wirusami....
Nawet jeśli owoce i warzywa wpisane są w codzienną dietę, pozostając pod działaniem stresu, jesteśmy narażeni na niedobór minerałów i witamin, ponieważ przepływ krwi w obrębie układu trawiennego zmniejsza się…
Choroby serca – alarmują lekarze – również mogą mieć swoje źródło w fizjologicznych konsekwencjach stresu… W końcu w stresie krzew intensywniej krzepie, a to może doprowadzić do niedokrwienia mięśnia sercowego…
Kto jest moim sprzymierzeńcem w walce ze stresem?
Podejście, refleksja, samoświadomość – to na początek. Dobrze działa stworzenie własnej mapy osobistych źródeł stresu.
Co jest moim atutem? Jak mogę to wykorzystać, by mieć kontrolę nad stresem? Może są takie stresory, które można wyeliminować, porzucić? A może czas podjąć działania, by konstruktywnie rozwiązać dany problem? Czy warto przejmować się wszystkimi drobiazgami? Po co stresować się tym, nad czym nie mamy kontroli? Co mogę zrobić żeby oswoić niepewne wydarzenia? Jak mogę najlepiej przygotować się do zadania, by zminimalizować to co niespodziewane? Czy cele zarówno osobiste jak i zawodowe są osiągalne i precyzyjne? Może jest jakiś ukryty problem, który czas zidentyfikować, nazwać i stawić mu czoła?
Sprzymierzeńcem są też różne techniki antystresowe, które mogą zlikwidować skutki stresu. Najefektowniejsze jest praktyczne nauczenie się jak z nich korzystać podczas warsztatów z zakresu zarządzania stresem pod okiem wykwalifikowanego trenera.
Techniki oddechowe są stosowane naprawdę od bardzo, bardzo dawna, co dziwne, wciąż są traktowane z przymrużeniem oka, a przecież… „oddech to życie”!
Trening Autogenny Schulza jest dla tych, którzy chcą poczuć cudowne rozluźnienie, przyjemny ciężar swego ciała i ciepło w splocie słonecznym…
Coraz więcej zwolenników ma Relaksacja Mięśni Jacobsona nastawiona na eliminowanie napięcia mięśni powstałego w wyniku chronicznego stresu.
Dla tych, co chcą spróbować czegoś nowego - polecam masaż dźwiękiem, który dostarcza głębokiego relaksu i rozkosznie odpręża, jest też świetnym pomysłem na spędzenie wolnego czasu...
Która technika antystresowa jest najskuteczniejsza?
Nie możemy mówić o jedynej słusznej i w 100% skutecznej technice. Każdy człowiek tak jak ma swoją magiczną granicę optimum między dobrym, a złym stresem, tak ma różne preferencje co do walki ze stresem. Uprawianie sportu jest często wymieniane jako jedna z metod, niemniej nie można oczekiwać, że osoba, która nie znosi intensywnej aktywności fizycznej poczuje się całkowicie zrelaksowana! Na szczęście, sprzymierzeńców w walce ze stresem jest wiele – każdy może znaleźć coś dla siebie. Zresztą, kreatywność i brak rutyny mile widziane! Jeden sposób może po czasie stać się anachroniczny – trzeba więc pogłówkować, sprawdzić inne techniki, które będą najlepiej pasować do np. aktualnej sytuacji zawodowej.
Jedno jest pewne: lepiej dmuchać na zimne! W myśl głośnego filmu Spielberga - „Raport Mniejszości” – liczy się prewencja i…
…Szczypta rozsądnej diety, dwie gałki ruchu i trzy stołowe łyżki inteligencji emocjonalnej w codziennym interpersonalnym koktajlu. Powodzenia!
